Od zarania szkolenie załóg dla potrzeb żeglugi, nie tyko w Polsce, odbywało się jak we wszystkich rzemiosłach i polegało na zasadach terminowania. Flisak - oryl, uczeń, praktykant, załogant był zatrudniany przez szypra na okres nawigacyjny, a bardzo często tylko na jeden rejs.

Nauka robót pokładowych była rzetelna, ale i bezwzględnie egzekwowano jej jakość. Kary za źle wykonaną pracę były surowe, gdyż traktowa no je jako niszczenie materiału będącego własnością szypra. Do początku XX w. jednostki pływające, zwłaszcza barki holowane, miały wyłącznie konstrukcję drewnianą. Z tego powodu nauka zawodu, oprócz typowych zajęć żeglarskich, obejmowała również prace szkutnicze. Zorganizowane szkolnictwo Żeglugowe w Polsce datuje się od 1937 r. W Warszawie powstała prywatna Męska Szkoła Żeglugi Rzecznej. Trzyletni program nauczania corocznie przewidywał pół roku szkolenia teoretycznego i pół roku praktyki na statkach. Szkoła działała do wybuchu II wojny światowej. W roku 1940 powstała Miejska Szkoła Żeglugi Śródlądowej, która przetrwała do Powstania Warszawskiego. W styczniu 1946 w Warszawie utworzono dwuletnią Szkołę Żeglugi Śródlądowej, kształcącą na wydziałach nawigacyjnym i mechanicznym. W I947 powstał wydział dróg wodnych. W tym też roku we Wrocławiu, z inicjatywy Polskiej Żeglugi na Odrze, powstała trzyletnia szkoła przygotowująca kadry na statki odrzańskie. Rokrocznie nauka odbywała się 5 miesięcy W szkole i 5 miesięcy na statkach. Absolwenci zobowiązani byli do odpracowania 5 lat w

przedsiębiorstwie żeglugowym. W roku 1949 szkoła została upaństwowiona, otrzymała nazwę

Państwowa Szkoła Żeglugi Śródlądowej, i przeszła pod opiekę Okręgowej Dyrekcji Dróg Wodnych.

W roku 1948 wydziały nawigacyjny i dróg wodnych przeniesiono do Elbląga. Wydział mechaniczny pozostał we Wrocławiu. Szkoła wrocławska miała dobre warunki praktycznego szkolenia uczniów. To właśnie we Wrocławiu miał siedzibę największy armator w Polsce, dyrekcja dróg wodnych, dwie stocznie i biuro konstrukcyjne statków dla żeglugi śródlądowej. Dlatego absolwenci legitymowali się dobrym przygotowaniem zawodowym.

Przykładem tego może być skierowanie w 1949 r. siedmiu uczniów do Holandii, którzy uczestniczyli jako członkowie załóg podczas operacji sprowadzania "holendrów" do Polski. W obu szkołach panowała dyscyplina na wzór wojskowy. Musztra, alarmy nocne i sposób egzekwowania wydanych rozkazów sprawiały, że absolwenci tych szkół służbę wojskową nawet w jednostkach o zwiększonej dyscyplinie przechodzili "bezboleśnie". Szkoła elbląska natomiast dawała uczniom między innymi przedsmak współżycia z żywiołem. Można tu wymienić choćby żeglowanie po Zalewie Wiślanym, czy też krótkie praktyki podczas akcji lodołamania na Wiśle w Tczewie. Największe przeżycie dawało jednak alarmowe poderwanie uczniów nocą i kierowanie ich do naprawy uszkodzonych podczas sztormu wałów przeciwpowodziowych na Żuławach Elbląskich. Praca odbywała się nawet przy świetle reflektorów samochodowych. W roku 1950 zarząd nad szkoleniem kadr dla śródlądzia przejęło Ministerstwo Żeglugi. Równocześnie trzyletni cykl szkolenia zmieniono na dwuletni.

W 1953 ostatni absolwenci opuścili szkołę żeglugi w Elblągu, znaną jako Szkoła Sztunnanów. Przeniesiono ją do Wrocławia. Rozpoczął się nowy rozdział w historii szkolnictwa kadr dla

żeglugi śródlądowej. We Wrocławiu powstało czteroletnie Technikum Żeglugi Śródlądowej.

Równolegle z technikum do 1986 r. trwała nauka na poziomie szkoły zasadniczej, W specjalnościach: marynarz żeglugi śródlądowej, monter maszyn i urządzeń statków rzecznych, oraz monter kadłubów statków rzecznych. Ważną rolę w procesie kształcenia odegrały statki szkolne, stanowiącą własność szkoły:

Paweł Finder w latach 1956/ 59

Zbigniew 1956/57

Małgorzata Fornalska 1957/61

Westerplatte 1959/75

Młoda Gwardia 1961 (później w Koźlu)

Westerplatte II od 1975

Od Redakcji.

Władze szkolnictwa we Wrocławiu zlikwidowały w roku 2002 Zespól Szkół Zawodowych Żeglugi Śródlądowej. Bractwo zapytuje: kto za tym stoi i w czyim interesie leży dokonanie tego barbarzyńskiego czynu?