Nowa „Podnośnia Niederfinow" wkrótce będzie gotowa. Próbną jej eksploatację Niemcy rozpoczną już w 2019 roku. Podnośnia to rodzaj "windy okrętowej".

Zdjęcie lotnicze z 1934 r. (Zdjęcie archiwalne WSA Eberswalde)

Nitowana stara konstrukcja uruchomiona 1934 r. przypomina wieżę Eiffla w Paryżu. Gigant, uznany w 2007 roku za historyczny zabytek inżynierii wodnolądowej w Niemczech, jest jednym z najbardziej znanych zabytków w regionie. W ogromnym stalowym korycie barki podnoszone są 36-metrów w górę z dolnego poziomu do górnego kanału Odra-Hawela, no i oczywiście w dół tak samo. Od 1746 r. kanał Finow łączy drogi wodne: Hawelę i Odrę. W 1914 r. 54-kilometrowy kanał Hohenzollern, obecnie część drogi wodnej Havel-Oder jako kanał Odra-Hawela, zastąpił stary kanał Finow jako szlak żeglugowy. Eksploatację podnośni rozpoczęto prawie 85 lat temu, po siedmiu latach budowy. Konstrukcja wznosi się na 52 metry nad poziomem wody dolnego awanportu. Z góry roztacza się widok na Oderberg, Bad Freienwalde a nawet do Polski. W 2009 r. zbudowano obok nową podnośnię z betonu zbrojonego, z dużą ilością szkła i stalowych dźwigarów ze stali, pomalowana na żółto i niebiesko widoczna jest z daleka. Nowa podnośnia dla barek, choć podobna pod względem technicznym, jest znacznie nowocześniejsza. Jest nieco wyższa, bo osiąga wysokość 55 metrów nad ziemię, to koryto jest znacznie dłuższe, zaprojektowane, aby pomieścić znacznie większe statki. Tylko raz na 50 lub 100 lat są budowane tak monstrualne konstrukcje. Pod koniec listopada 2018 r. cała załoga podnośni doświadczyła próbnego uruchomienia podnośni, jednego z tych wyjątkowych momentów na tej ekstremalnej budowie. Spawana, prawie 2800 tonowa stalowa rynna musiała przejść swój pierwszy prawdziwy test.

Aby sprawdzić, czy wszystkie elementy działają, brama uchylna się trzyma, a wielki pojemnik jest szczelny, po raz pierwszy 6000 metrów sześciennych wody o wadze 6000 ton wlano do koryta podnośni. Całość przeszła pozytywnie test warunków skrajnych do końca. Połączenie Odry oraz Haweli poprzez podnośnię Niederfinow jest w klasie V żeglowności szlaku wodnego łączącego drogi wodne Niemiec i Polski. Należy podkreślić, że jest to najkrótsza droga wodna łącząca Berlin z portami Szczecin i Świnoujście a po modernizacji Odry w górę rzeki do Gliwic oraz na Wisłę do Warszawy, Gdańska i Gdyni. Szlak wodny przebiega wrażliwym naturalnym krajobrazem z Rezerwatem Biosfery Schorfheide-Chorin. Jest to rozwiązanie, w którym zastosowano środki ochronne dla wydr, bobrów, zimorodków i czerwonych mrówek drzewnych, a także liczne rekompensaty w interesie różnorodności biologicznej i zachowania obszarów naturalnych. Wzrosła wiarygodność projektantów i zaufanie ekologów do budowli wodnych, które godzą interesy ekonomiczne z ochroną środowiska naturalnego. Górny kanał o powierzchni czterech hektarów został zalany już w 2015 roku. Jest połączony z windą mostem kanałowym. Według projektu, jest on wspierany na 28 masywnych filarach żelbetowych zakotwiczonych 40 metrów głęboko w ziemi. Łącznie do koryta może wpłynąć statek o wyporności 3300 ton (DWT). Budowla jest naprawdę imponująca! Zdjęcie lotnicze z 2018 roku. Informacje o źródle - prawach autorskich: WNA Berlin

Całość miała być gotowa już w 2014 r. jednak wg wykonawcy tj. firmy Probiesch ma najwyższy priorytet w takim projekcie JAKOŚĆ! Zapewnienie jakości i ścisłe przestrzeganie budżetu są na pierwszym miejscu tak twierdzi główny inwestor Biuro Budowy Dróg Wodnych w Berlinie. Koszty budowy oszacowane zostały na ok. 300 mln. euro. Wykonawca obecnie prognozuje zakończenie budowy i oddanie do eksploatacji na rok 2020. Należy podkreślić, że stary podnośnik statków niezawodnie spełnia swoją funkcję, a jego dalsza eksploatacja planowana jest do 2025 r. Nowa winda otwiera nowe możliwości transportu kontenerów i towarów o dużej lub bardzo dużej masie barkami na szlaku wodnym Havel-Oder. Na przykład, nowoczesny kontenerowiec może przewozić do 104 standardowych kontenerów (TEU). Jak dotąd, barka przewozi tylko 27. Umożliwia to również rejsy dużych statków pasażerskich z miejscami sypialnymi, gdzie stare koryto mieści jednostki o długości do 82 metrów, nowa długość koryta pozwoli teraz na 110 metrów, a więc więcej pasażerów.  

Opracowano na podstawie materiałów od Tomasa Morgensterna. Zdjęcie: Ulli Winkler. Znacznie więcej o podnośni można przeczytać pod poniższym linkiem: http://www.wna-berlin.de/bauwerke_anlagen/schleusen_schiffshebewerke/schiffshebewerk_niederfinow/sonstiges/nifi_broschuere_pol.pdf 

Adres strony dostarczył: kpt. Józef Węgrzyn. 

Całość opracował: Władysław Wąsik